Program F.O.R.C.E. – nowa inicjatywa Fundacji Moc Kobiet w polskich aresztach śledczych

Z radością informujemy, że Fundacja Moc Kobiet rozpoczyna realizację innowacyjnego programu resocjalizacyjnego F.O.R.C.E. we współpracy ze Służbą Więzienną RP. Pilotażowy cykl będzie realizowany w jednym z polskich aresztów śledczych. F.O.R.C.E. w przyszłości może zostać rozszerzony na inne jednostki penitencjarne.

Czym jest program F.O.R.C.E.?

Program F.O.R.C.E. to kompleksowe podejście do rozwijania kluczowych kompetencji psychospołecznych niezbędnych do skutecznej readaptacji i funkcjonowania w społeczeństwie. Nazwa programu nie jest przypadkowa – angielskie słowo „force” oznacza siłę, a naszym celem jest właśnie wzmacnianie wewnętrznej siły uczestników poprzez rozwijanie:

• Fundamentów sprawstwa i odpowiedzialności za własne decyzje
• Odwagi w stawianiu czoła wyzwaniom
• Rozwoju osobistego i umiejętności wyznaczania celów
• Codziennych strategii radzenia sobie z trudnościami
• Emocjonalnej inteligencji i samoregulacji

Pierwszy taki program w Polsce

F.O.R.C.E. jest pierwszym w Polsce programem resocjalizacyjnym, który w kompleksowo łączy cztery kluczowe obszary rozwoju: poczucie sprawstwa, inteligencję emocjonalną, umiejętność wyznaczania celów oraz przeciwdziałanie wyuczonej bezradności.

Pionierskie podejście autorek F.O.R.C.E. wyróżnia się na tle dotychczasowych programów resocjalizacyjnych, które często koncentrowały się na pojedynczych aspektach funkcjonowania psychospołecznego.

Wyjątkowość programu polega na jego ukierunkowaniu na wzmacnianie wewnętrznych zasobów uczestników, zamiast skupiania się wyłącznie na eliminacji deficytów. Takie podejście wpisuje się w najnowsze trendy w resocjalizacji, podkreślające znaczenie budowania pozytywnej tożsamości oraz wzmacniania poczucia sprawczości osób osadzonych.

Innowacyjne podejście oparte na dowodach naukowych i precyzyjnej ewaluacji

Program F.O.R.C.E. wyróżnia się nie tylko innowacyjną metodologią, ale również solidnymi podstawami naukowymi i precyzyjnym systemem ewaluacji.

Każdy aspekt programu jest mierzony za pomocą wystandaryzowanych narzędzi psychometrycznych, co pozwala na obiektywną ocenę jego skuteczności:

1. Poczucie sprawstwa – mierzone za pomocą Skali Samooceny Samoskuteczności (GSES) w adaptacji Juczyńskiego
2. Inteligencja emocjonalna – oceniana przy użyciu Skali Inteligencji Emocjonalnej (SEIS) w adaptacji Jaworowskiego i Matczak
3. Umiejętność wyznaczania celów – weryfikowana Kwestionariuszem Zorientowania na Cel (GOQ)
4. Wyuczona bezradność – diagnozowana skróconą wersją kwestionariusza LHQ

Dzięki takiemu podejściu możemy nie tylko realizować program, ale również naukowo potwierdzić jego skuteczność i wprowadzać udoskonalenia oparte na konkretnych danych.

Struktura programu

Program składa się z dwóch głównych części:

1. Część warsztatowa

• Budowanie fundamentów sprawstwa
• Rozpoznawanie i regulacja emocji
• Wyznaczanie celów metodą SMART
• Pokonywanie wyuczonej bezradności
• Budowanie poczucia własnej skuteczności
• Integracja umiejętności i planowanie przyszłości

2. Część praktyczna

Po części warsztatowej uczestniczki biorą udział w spotkaniach praktycznych, które pozwalają zastosować zdobyte umiejętności w realnych kontekstach:

• Wizyta u kuratora
• Spotkanie w urzędzie pracy
• Poznanie systemu pieczy zastępczej
• I inne praktyczne doświadczenia przygotowujące do funkcjonowania po opuszczeniu jednostki penitencjarnej

Mierzalne efekty i cele programu

Program F.O.R.C.E. koncentruje się na osiągnięciu mierzalnych efektów w czterech kluczowych obszarach:

1. Wzmocnienie poczucia sprawstwa i samoskuteczności
   • Uczestnicy rozwijają przekonanie o możliwości wpływania na własne życie
   • Uczą się strategii pokonywania przeszkód i wytrwałości w dążeniu do celu
2. Rozwój inteligencji emocjonalnej
   • Uczestnicy zdobywają umiejętność rozpoznawania i nazywania emocji
   • Poznają techniki regulacji emocjonalnej
   • Uczą się wykorzystywać emocje jako cenne źródło informacji
3. Umiejętność wyznaczania i realizacji celów
   • Uczestnicy opanowują metodologię SMART do formułowania precyzyjnych celów
   • Uczą się planowania kolejnych kroków i monitorowania postępów
   • Rozwijają zdolność adaptacji planów w obliczu przeszkód
4. Przeciwdziałanie wyuczonej bezradności
   • Uczestnicy identyfikują swoje schematy myślenia prowadzące do bezradności
   • Uczą się zmiany pesymistycznego stylu wyjaśniania na optymistyczny
   • Rozwijają strategie aktywnego działania zamiast bierności

Znaczenie dla społeczeństwa

Program F.O.R.C.E. to nie tylko korzyść dla uczestniczek i osób pracujących z nimi w Służbie Więziennej, ale również inwestycja w bezpieczeństwo i dobrobyt całego społeczeństwa.

Osoby, które rozwijają poczucie sprawstwa, umiejętności emocjonalne i zdolność do realizacji celów, mają znacznie większe szanse na konstruktywne funkcjonowanie po opuszczeniu jednostki penitencjarnej.

Jesteśmy przekonani, że ten pionierski program może stać się wzorem dla nowego podejścia do resocjalizacji w Polsce, koncentrującego się na budowaniu zasobów i kompetencji niezbędnych do powrotu do społeczeństwa.

Fundacja Moc Kobiet dziękuje Służbie Więziennej RP za otwartość na innowacje i współpracę przy wdrażaniu programu F.O.R.C.E. Będziemy informować o postępach i rezultatach. 

W kontakcie!