Startup jest formą przedsięwzięcia, które kreuje nowe produkty lub usługi w warunkach niepewności rynkowej (niekiedy skrajnej). Nie oznacza to jednak, że tego typu działalność ma mieć postać spontanicznych zrywów.
Poznaj 6 najważniejszych kroków, które warto zrobić, zakładając startup!
1. Bez rozeznania rynku ani rusz
Musisz mieć świadomość, że każda firma (bez względu na jej charakter i profil) działa na rynku wielu krzyżujących się trendów. Sztuką jednak nie jest wyłącznie ich obserwacja, lecz zrozumienie, w jakim kierunku zmierzają oraz jakie potrzeby ludzi za nimi stoją.
O tym, czy startup uznany zostanie za innowacyjny, decyduje więc zdolność do dostrzegania i nazywana problemów klientów i ich rozwiązywania.
Jak więc wykonać analizę rynku dla nowego przedsięwzięcia? Nie ma potrzeby realizowania kosztownych badań fokusowych. Warto jednak wykonać co najmniej kilkanaście wywiadów jakościowych, które dostarczą informacji na temat tego, kim są potencjalni klienci, z jakimi problemami się borykają oraz czego im brakuje, by zaspokoić potrzeby.
W przeprowadzanym rozeznaniu poza określeniem grupy odbiorców i popytu (czy w ogóle taki istnieje) ważne jest wskazanie konkurencji. Tworzenie startupu ma sens w niszy rynkowej lub przy rynku nienasyconym. W każdym innym wypadku ryzyko niepowodzenia jest niemal pewne.
2. Biznesplan – zwróć uwagę sponsorów
Zapewne spotkałaś się ze stwierdzeniem, że przy zakładaniu startupu nie ma potrzeby tworzenia biznesplanu. Wystarczy pomysł i ogólny plan jego realizacji, który i tak w toku działalności będzie wielokrotnie modyfikowany.
Niestety bez dobrze skonstruowanego biznesplanu nie ma większych szans na zaangażowanie sponsorów. Poza tym jest to świetna forma promocji działalności już od pierwszych dni działania startupu.
Dostarcza on pięciu kluczowych informacji:
- czym jest produkt lub usługa,
- jakie problemy potencjalnych klientów rozwiązuje twój produkt lub usługa,
- czym wyróżnia się twój produkt lub usługa od tych, które oferuje konkurencja,
- jak planujesz prowadzić działalność (zasoby ludzkie, harmonogram, promocja),
- jakie przewidziałaś źródła finansowania działalności.
Jeśli nie chcesz być właścicielką startupu, która po upływie niespełna roku zmuszona jest zawiesić nierentowną działalność – przygotuj dobry biznesplan.
3. Poznaj możliwe źródła finansowania
Zakładanie startupu, tak jak w przypadku każdej innej działalności, wiąże się z koniecznością poniesienia większych lub mniejszych wydatków początkowych (takich jak choćby zakup sprzętu, wynajem biura czy promocja). Nie da się działać bez źródeł finansowania.
Możesz skorzystać z dofinansowania z urzędu pracy dla zakładających własną działalność, krajowej lub unijnej dotacji, albo posiłkować się kredytem bankowym lub pochodzących z funduszy Unii Europejskiej.
Warto również zainteresować ofertą inwestorów, aniołów biznesu, czy funduszy inwestycyjnych (w tym venture capital oraz corporate venture capital).
Na uwagę zasługują także inkubatory przedsiębiorczości. Są to instytucje (najczęściej fundacja lub stowarzyszenia), które wspierają przedsiębiorców w początkowym etapie prowadzonej działalności. W tym czasie nowa firma objęta jest osobowością prawną inkubatora – nie musisz więc rejestrować własnej działalności gospodarczej. Jest to rozwiązanie szczególnie polecane studentom i świeżo upieczonym absolwentom, którzy chcą przetestować swój pomysł, zanim zaczną działać samodzielnie.
4. Bądź elastyczna i słuchaj klientów
Nieodłącznym elementem działalności startupu jest zmienność. Nie jesteś w stanie zaplanować wszystkiego. Nawet stworzony biznesplan jest wyłącznie podporą przedsięwzięcia, a nie jego sztywnymi ramami.
Ty dostarczasz na rynek pierwotną wersję produktu lub usługi, a klienci przekazują ci informację zwrotną na temat tego, w jaki sposób dokonać modyfikacji byś dostarczyła im to, czego tak naprawdę potrzebują.
Ponadto, jeśli warunki rynkowe drastycznie się zmienią – ty musisz się do nich dostosować bez zbędnego ociągania się.
Nie trzymaj się również kurczowo rozwiązań, z którymi się zżyłaś. Jeśli nie akceptują ich klienci – ty też nie powinnaś! W przeciwnym wypadku twoja działalność nie będzie tym, czego szukają. A jeśli nie ty – da im to konkurencja.
Lista startupów, którym się początkowo nie powiodło, jest długa. Wśród nich znaleźć można m.in. Groupon.pl i SwieżoPalona.pl. Ich założyciele nie poddali się jednak. Wsłuchali się w głosy swoich klientów i na tym, co usłyszeli, oparli strategiczne decyzje. Przekuli porażkę w sukces. Bierz przykład z najlepszych!
5. W ludziach siła – networking i pracownicy
Ponieważ rozpoczynanie działalności startupu wiąże się z wydatkami, wielu ich założycieli rezygnuje z zatrudniania pracowników, by redukować koszty. Jest to błędne koło. Ilość obowiązków, jakie trzeba wykonać samodzielnie, bardzo szybko zaczyna przytłaczać i zamiast rozwiać działalność z pasją… trzeba ją zawiesić.
Osoby, które pomogą ci rozwijać twój biznes, możesz znaleźć przez ogłoszenia, urząd pracy, agencje zatrudnienia oraz wśród znajomych. Jeśli jednak próby poszukiwania doświadczonych, przedsiębiorczych i kompetentnych pracowników nie przynoszą skutków – zainteresuj się networkingiem.
Na spotkaniach z innymi założycielami startupów możesz zdobyć nie tylko cenne pomysły, ale również wspólników, współpracowników i nawiązać kontakt ze specjalistami, chcącymi dzielić się swoimi doświadczeniem i wiedzą.
Do networkingu możesz również wykorzystać LinkedIn oraz Facebook. Jest to rozwiązanie idealne w sytuacji, gdy nie masz możliwości uczestniczenia w spotkaniu na żywo.
6. Promocja szyta na miarę
Zadaniem reklamy jest pozycjonowanie marki. Innymi słowy – ma zachęcić potencjalnych klientów, żeby to właśnie z twoich produktów lub usług zdecydowali się skorzystać.
Warto testować kilka kanałów promocji, by wybrać ten, który jest najskuteczniejszy. Możesz wykorzystać m.in.:
- media społecznościowe,
- e-mail marketing,
- własną stronę www,
- mobile marketing,
- Google Ads.
Również w ramach samych kanałów promocyjnych sprawdzaj jaki typ komunikatu najlepiej przemawia do klientów – jaki przekaz przykuwa uwagę. Nie ma tu gotowych rozwiązań, ponieważ sam startup zakłada innowacyjność produktu lub usługi.
Polecane lektury
- Eric Ries „The Lean Startup” Crown Business, New York 2011
- Mikołajczyk, D. Nawojczyk „Start-up po polsku”, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2013
- Tomczuk „Znaczenie startupów dla polskiej gospodarki w kontekście rozwoju mikro i małych przedsiębiorstw” [w:] Roczniki Ekonomii i Zarządzania Tom 10(46), numer 4 – 2018
- Kulej „Atrybuty Start-upów jako podmiotów o charakterze innowacyjnym” [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, Zarządzanie Nr 31 (2018)
Ten artykuł jest naprawdę bardzo pomocny! Serdecznie dziękuję za jego opublikowanie 🙂
Fantastycznie! Trzymam zatem kciuki za powodzenie Waszego biznesu. 🙂
Pozdrawiam serdecznie
SC